Dzisiejszym wpisem rozpoczynamy cykl artykułów poświęcony sprawom o rozwód. W pierwszym artykule skupimy się na kwestii najbardziej podstawowej, tzn. kiedy możliwe jest orzeczenie rozwodu.
W kolejnych publikacjach prześledzimy jakie kwestie są rozstrzygane przez sąd w sprawach rozwodowych, jak wygląda rozprawa w sprawie rozwodowej i całe postępowanie przed sądem w pierwszej instancji aż po wydanie wyroku przez sąd pierwszej instancji, kwestie apelacji i postępowania przed sądem drugiej instancji.
KIEDY SĄD ORZEKA ROZWÓD
Sąd orzeka rozwód na żądanie jednego bądź dwóch małżonków, jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia. Orzeczenie rozwodu jest niedopuszczalne – mimo istnienia zupełnego i trwałego rozkładu pożycia – w trzech przypadkach:
- jeżeli wskutek rozwodu miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci;
- jeżeli z innych względów rozwód byłby sprzeczny z zasadami współżycia społecznego;
- jeżeli rozwodu żąda małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, drugi zaś z małżonków na rozwód się nie godzi, a odmowa tej zgody nie jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.
CO OZNACZA ZUPEŁNY I TRWAŁY ROZKŁAD POŻYCIA?
Odpowiadając na to pytanie należy wyjaśnić pojęcie pożycia małżeńskiego – jest to szczególnego rodzaju wspólnota duchowa, fizyczna oraz gospodarcza.
Wspólnota duchowa polega na wzajemnym pozytywnym stosunku uczuciowym małżonków względem siebie, okazywaniu sobie pomocy. Warto zaznaczyć, że nie chodzi o jakąkolwiek więź duchową pomiędzy dwojgiem ludzi, lecz o więź charakterystyczną dla duchowej wspólnoty małżeńskiej. Więź fizyczna polega na utrzymywaniu stosunków seksualnych między małżonkami. Wspólnota gospodarcza z kolei utożsamiana jest z prowadzeniem przez małżonków wspólnego gospodarstwa domowego, co przejawia się co do zasady we wspólnym zamieszkaniu, posiadaniu wspólnego majątku, wspólnym gospodarowaniu domowym budżetem itp.
Zupełny i trwały rozkład pożycia następuje zatem kiedy pomiędzy małżonkami ustaną całkowicie i trwale wszelkie wszelkie więzi duchowe, fizyczne i gospodarcze – tzn. w skrócie kiedy małżonkowie przestaną odczuwać wobec sobie pozytywne uczucia, okazywać sobie szacunek, zrozumienie i wsparcie, ustanie pomiędzy nimi współżycie fizyczne i przestaną prowadzić wspólne gospodarstwo domowe.
Powyższe kwestie są przedmiotem badania przez sąd w sprawie o rozwód – sąd będzie ustalał, czy i kiedy ustały wszystkie więzi pomiędzy małżonkami, a następnie czy ustanie tych więzi ma charakter trwały – czy możliwy jest powrót małżonków do wspólnego pożycia.
O zupełności i trwałości rozkładu pożycia może świadczyć w szczególności zgoda obojga małżonków na rozwód i fakt, iż każdy z małżonków żąda rozwiązania małżeństwa.
Sąd będzie badał również czy nie zachodzą negatywne przesłanki uniemożliwiające orzeczenie rozwodu – w szczególności czy wskutek rozwodu nie ucierpi dobro małoletnich dzieci małżonków. W tym celu Sąd zazwyczaj przesłuchuje świadka, który ma wiedzę o tym jak rozwija się dziecko i jak znosi rozstanie rodziców.
CZY MOŻNA NIE ZGODZIĆ SIĘ NA ROZWÓD?
Co do zasady zgoda drugiego z małżonków nie jest konieczna aby Sąd orzekł rozwód. Zdarzają się jednak sytuacje, w których małżonek sprzeciwia się rozwodowi. Może on wnosić o oddalenie powództwa o rozwód, będzie jednak musiał wykazać, iż orzeczenie rozwodu jest niedopuszczalne z jednego z następujących powodów:
- nie nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia
- wskutek rozwodu miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci;
- z innych względów rozwód byłby sprzeczny z zasadami współżycia społecznego;
- rozwodu żąda małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, drugi zaś z małżonków na rozwód się nie godzi, a odmowa tej zgody nie jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.
CO W SYTUACJI GDY SĄD POWEŹMIE WĄTPLIWOŚĆ CZY POMIĘDZY MAŁŻONKAMI USTAŁY WSZELKIE WIĘZI?
Gdy Sąd poweźmie wątpliwość czy pomiędzy stronami ustały wszelkie więzi – np. podczas przesłuchania okaże się, że strony współżyły jeszcze na kilka dni przed terminem rozprawy – sąd może skierować strony do mediacji.
Co więcej, jeżeli sąd nabierze przekonania, że istnieją widoki na utrzymanie pożycia małżeńskiego, zawiesza postępowanie. Zawieszenie takie może nastąpić tylko raz w toku postępowania.
Ważne wskazówki!
Jeżeli zamierzasz wystąpić i chcesz skorzystać z pomocy profesjonalnego pełnomocnika, np. adwokata przed skorzystaniem z jego konsultacji zastanów się w pierwszej kolejności czy pomiędzy Tobą a Twoim mężem/żoną ustały wszelkie więzi duchowe, fizyczne i gospodarcze, czy są widoki na utrzymanie Waszego małżeństwa, do kiedy Wasze małżeństwo prawidłowo.
Do pozwu należy dołączyć odpisy skrócone aktów stanu cywilnego (akt małżeństwa, akty urodzenia niepełnoletnich dzieci). Jeżeli zamierzasz wystąpić z pozwem o rozwód uzyskaj odpisy z Urzędu Stanu Cywilnego.
