Jeżeli padłeś ofiarą oszustwa i stwierdziłeś, że z twojego konta zniknęły pieniądze to bank ma obowiązek bezzwłocznie zwrócić ci pieniądze, najpóźniej do następnego dnia roboczego po dniu, w którym zgłosiłeś daną transakcję. Masz na to 13 miesięcy liczonych od dnia dokonania nieautoryzowanej transakcji, a nie dnia jej stwierdzenia. O zasadach tych pisałem ogólnie w tym artykule:
Nieautoryzowane transakcje: Jak odzyskać skradzione środki i jakie są Twoje prawa?
dziś przyjrzymy się praktyce banków.
CO MÓWIĄ PRZEPISY?
W związku z nowelizacją z dnia 10 maja 2018 r. ustawy o usługach płatniczych stanowiącej implementację dyrektywy unijnej PSD 2- Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego, zmieniająca dyrektywy 2002/65/WE, 2009/110/WE, 2013/36/UE i rozporządzenie (UE) nr 1093/2010 oraz uchylająca dyrektywę 2007/64/WE zwaną dalej PSD 2 bank może dokonać danej transakcji, jednak transakcja ta musi być autoryzowana przez klienta.
W razie, gdy transakcja jest nieautoryzowana to wyłączną odpowiedzialność z tytułu jej przeprowadzenia ponosi dostawca usług płatniczych (bank). W sytuacji wystąpienia nieautoryzowanej transakcji bank jest z mocy przepisów zobowiązany do zwrotu pieniędzy objętych daną transakcją. PSD 2 wskazuje, że bezzwłoczny zwrot oznacza zwrot w terminie nie późniejszym niż do końca następnego dnia roboczego, po odnotowaniu danej transakcji lub po otrzymaniu stosownego zgłoszenia. Dyrektywa PSD 2 wyznacza 15 dniowy termin na rozpatrzenie reklamacji, co w konsekwencji oznacza, że klient ma możliwość dysponowania kwotą nieautoryzowanej transakcji w okresie rozpatrywania reklamacji. Zatem ustawa wskazuje wręcz termin w jakim dostawca ma dokonać określonych czynności.
Dopiero po wykonaniu powyższych czynności bank ma możliwość ustalenia potencjalnej odpowiedzialności klienta.
NIEPRAWIDŁOWOŚCI W DZIAŁANIACH BANKÓW
Niestety często działania banków są od początku nieprawidłowe, bowiem bank może odmówić zwrotu pieniędzy tylko w sytuacji kiedy ma podejrzenie co do ewentualnego popełnienia oszustwa przez klienta i poinformuje o tym niezwłocznie organy ścigania. Najczęściej nie ma to jednak miejsca- bank nie informuje organów ścigania o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, ponieważ to sam klient jest ofiarą oszustwa.
W takiej sytuacji bank nie może odmówić zwrotu środków klientowi, co jednak bardzo często ma miejsce.
Banki często w bezprawny sposób modyfikują również inne zasady swojej odpowiedzialności z tytułu przeprowadzenia nieautoryzowanej transakcji, najczęściej są to:
skrócenie czasu na zgłoszenie reklamacji od dnia przeprowadzenia nieautoryzowanej transakcji z 13 miesięcy do np. 120 dni
wprowadzanie limitów zgłoszeń nieautoryzowanych transakcji do np. 15 na klienta co jest bezprawne, ponieważ ustawa nie wprowadza żadnych limitów
wprowadzenie zasady automatycznego zwrotu środków przez klienta po rozpatrzeniu reklamacji, podczas gdy bank może jedynie zwrócić się o zwrot środków, a nie samodzielnie pobrać pieniądze z konta, kiedy udowodni, że konsument przyczynił się do transakcji umyślnie albo poprzez rażące niedbalstwo.
Zwracał na to kilkakrotnie uwagę UOKiK:
https://archiwum.uokik.gov.pl/aktualnosci.php?tag=Nest%20Bank
https://uokik.gov.pl/nieautoryzowane-transakcje-kolejne-wszczecia
CO W PRZYPADKU, W KTÓRYM STWIERDZIMY NARUSZENIE OBOWIĄZKÓW BANKU?
Jeżeli uznasz, że bank bezpodstawnie odmawia ci zwrotu środków czy stawia dodatkowe warunki warto sporządzić „odwołanie” od decyzji banku i szczegółowo opisać w nim swoje stanowisko, wskazując z jakich powodów argumentacja banku jest nieprawidłowa. Bank ma obowiązek ponownie rozpatrzyć sprawę i powinien ustosunkować się do Twojego pisma.
Jeśli odwołanie nie przyniesie rezultatu, możesz zwrócić się do Rzecznika Finansowego. Rzecznik może przeprowadzić postępowanie interwencyjne, a w niektórych przypadkach wystąpić z pozwem w Twoim imieniu.
Jeśli bank po odwołaniu nadal utrzymuje swoją decyzję, a interwencja Rzecznika Finansowego nie przyniosła oczekiwanego rezultatu, rozważ skierowanie sprawy do sądu. Wówczas to do Sądu będzie należała ocena czy do realizacji zakwestionowanych transakcji doszło w wyniku rażącego zaniedbania obowiązków przez klienta oraz czy są podstawy do zwrotu kwoty transakcji klientowi.
Warto skonsultować się z adwokatem, który przeanalizuje sprawę, przygotuje pozew i będzie reprezentować Cię przed sądem.
Powiązane wpisy:
TSUE: Sankcja Kredytu Darmowego po raz pierwszy w polskiej sprawie! Co to oznacza dla Ciebie?
Nieautoryzowane transakcje: Jak odzyskać skradzione środki i jakie są Twoje prawa?
Co zrobić, gdy bank odrzuci reklamację nieautoryzowanej transakcji?
Kolejna wygrana w sprawie frankowej! Umowa z PKO BP nieważna!